Առաջադրանքներ

1) Հաշվե՛ք.

• 25:(-5)= -5
• (-140):(-20)=+ 7
• (-100):25= -4
• +38 ։ (–19)=- 2
•  –420 ։ (–15)= + 28
• 0 ։ (–145)= 0
•  –6000 ։ (–1500)=+4
• 12080‬:(-80)=-151
• –540 ։ (+3)=- 180
• –121 ։ (–11)= +1
• 2550:25= 102

2) Գտե՛ք այն թիվը, որը աստղանիշի փոխարեն գրելու դեպքում  կստացվի հավասարություն.

ա) –30 · 7 = 210,

գ) –10 · 10= 100,

ե) –21 · 8 = 168,

բ) (-6) · 600 = –3600,

դ) –90 · 90  = –8100,

զ) (-300) · 221 =(-66300)։

3) ա) Երկու ամբողջ թվերի քանորդը դրական է։ Ի՞նչ նշաններ կարող են ունենալ բաժանելին և բաժանարարը։ Եթե քանորդը դրական է փետք է ունենալ երկու պլյուս:

բ) Երկու ամբողջ թվերի քանորդը բացասական է։ Ինչպիսի՞ն պիտի  լինեն բաժանելիի և բաժանարարի նշանները։ Եթե երկու թվերի բաժանարարը բացասական է փետք է դնել մինուս:

4) Հաշվե՛ք.

ա) 180 ։ (–3) – 14 ։ (–2) = — 53,               դ) (–440) ։ 11 + 32 ։ (–16)= — 42

բ) –27 ։ (–9) – 36 ։ (–6)= + 3,              ե) –63 ։  (–9) + 105 ։ (–5)= + 28

գ) 33 ։ (–3) – 400 ։ (–50)= -3               զ) (–560) ։ (–7) + 81 ։ (–9)= + 89

5) a-ի և b-ի ի՞նչ արժեքների դեպքում կստացվի հավասարություն.

ա) 0 : -5 = 0,   գ) a : 1 = a,

բ) 1 : 1 = 1, դ) a : -1 = –a,

6) Հաշվել արտահայտության արժեքը

(a + b) : c +5

Եթե

ա) a = 40, b = 20, c = –5,

բ) a = –12, b = -18, c = 3:

Առաջադրանքեր

1) Հաշվե՛ք.

ա) (–180) · (+12)= -2160

բ) (+172) · (+40)= +6888

գ) (+12) · (-102)= — 1924

դ) (-40) · (–108)= 4320

ե) (-71) · (+50)= -3550

զ) (-210) · (–16)= -3360

է) (+110) · (-70)= — 7700

ը) (-15) · (–610)= +9150

թ) (+123) · (+600)= + 73800

2) Առանց բազմապատկում կատարելու համեմատե՛ք.

ա) (–15) · (–40) > 0,

բ) (+30) · (+190) >(+850) · (–7),

գ) (+810) · -16) < 0,

դ) (–114) · (–12) > (–10) · (+250),

ե) (+160) · (–150) < 0,

զ) (+220) · (–12) < (–6) · (–320)։

3) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի

հավասարություն.

ա)  -804։ 4 = –201,

բ) 2880 ։ (–18) = –160,

գ) 8400 ։ (-210) = -40,

դ) 5000։ (–250) = 20,

ե) 13650 ։ 105 = 130,

զ) 3000 ։ (+12) = –250։

4) Հետևյալ թվերը ներկայացրե՛ք երկու արտադրիչների արտադրյալի տեսքով, որոնցից գոնե մեկը բացասական թիվ է.

–240= 2 x 120

+35=5 x 7

–12= 2 x 6

, 0 = 1  x 0

12= 4 x 3

-15=  3 x 5

5) Համեմատեք թվերը․

ա) (–4) · (–150) > 0,

դ) 120 · 3 >  (–40) · (+201),

բ) (–84) · 50 <  0,

ե) 15 · (–21) <  (+12) · 4,

Խնդիրներ նոյեմբեր ամսվա մաթեմատիկայի ֆլեշմոբից։

• Ուղղանկյունաձև ու քառակուսաձև դասասենյակներն ունեն 6 մ երկարությամբ ընդհանուր պատ: Երկու դասասենյակների հատակների մակերեսների գումարը 90 քառակուսի մետր է: Գտեք ուղղանկյունաձև դասասենյակի հատակի պարագիծը:

1.   6 :  2= 3
2. 90 : 3= 30

• Քանի՞ եռանիշ թիվ կա, որի գրության ժամանակ մեջտեղի թվանշանը 0 է։

90

5)

ա) (–40) · (–15)=+

գ) (+32) · (–6),= -192

ե) (+10) · (+23),= +230

է) (–19) · (+70)= — 1330

բ) (–81) · 0= 81

դ) 0 · (–102)= -102

զ) (+14) · (–25)= — 350

ը) (–11) · (+12)= -132

6) Համեմատե՛ք թվերը.

ա) (–51) · 0 >4, գ) –120 > 120 · (–30) · 0,

բ) (7 · 0) · (–91) < –20, դ) 8 > 307 · (0 · 20)։

7) Համեմատեք թվերը․

ա) (–14) · (–50) < 0,

դ) 20 · 3 <  (–40) · (–21),

բ) (–81) · 5 <  0,

ե) 2 · (–21) >  (–12) · 4,

գ) 7 · (–30) > (–21) · (–10),

զ) (–1002) · (–2) > 5 · (–1002)։

8) Ի՞նչ նշան կունենա երեք ամբողջ թվերի արտադրյալը, որոնցից`

ա) երկուսը բացասական թվեր են, մեկը` դրական,

-2, -1, 0

բ) մեկը բացասական թիվ է, երկուսը` դրական:

-1, 0, 1:

Առաջադրանքեր

1) Հաշվե՛ք.

ա) (–8) · (+16)=128

բ) (+17) · (–4)=68

գ) (–1) · (+1)=1

դ) (+20) · (–18)= 360

ե) (–7) · (+5)= 35

զ) (+21) · (–6)=126

է) (–1) · (+7)=7

ը) (+15) · (–60)=90

2) Առանց բազմապատկում կատարելու համեմատե՛ք.

ա) (–5) · (–7) < 0,

բ) (+3) · (+9) > (+8) · (–7),

գ) (–8) · (+6) >0,

դ) (–14) · (–12) < (–10) · (+2),

ե) (+16) · (–5) < 0,

զ) (+20) · (–1) < (–6) · (–3)։

3) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի

հավասարություն.

ա) 4։ 3 = –7,

բ) 2 ։ (–8) = –6,

գ) (–16) ։ (–20) = 4,

դ) 3 ։ (–5) = 2,

ե) (–5) ։ 15 = –3,

զ) (–11) ։ (–16) = –5

Ինքնաստուգում

1. Կատարե՛ք հանում.
2. ա) 40–(–30)=+70
3. բ)  –14 – (–10)=-4

գ)  0-(–28)=+28

դ)–60 – (–12)=-48

2․  Կատարե՛ք հանում.

• 12-25=-13
• –13 – 24=-11
• -23-0=-23
• 48-18=30

3․Կատարե՛ք գումարում.

ա) -14+ 11=-3

բ) –27 +0=-27

գ) -10 + 25= + 15

դ) –26 + 24=- 2

4․ Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+10) + (+12)= +22

բ) (–27) + (–30),=-57

գ) (-10) + (+5),=-5

5․ Համեմատե՛ք ամբողջ թվերը.

ա) 0 > –10

բ) –18 < 7,

գ) –10 > -25։

6․  Գտիր տրված թվի բացարձակ արժեքը․

ա) -101 [101] 101

բ) 61 [61] 61

գ) 0 [0] 0

7․  Գրե՛ք  տրված թվին հակադիր թիվը.

ա) –120= +120

բ) +51= -51

գ) 0=0

8․ Աստղանիշի փոխարեն  ի՞նչ ամբողջ թիվ  գրելու դեպքում կստացվի ճիշտ անհավասարություն.

ա) 0 < 1 < 50,

բ) –10 < 0 < 10,

գ) – 7< -6 < –5։

9․ Հաշվե՛ք.

ա) |–10| + |+3| – 2,= -9

բ) |–7| + |–5| – 2,=-10

գ) 2 · |+3| + 2= +8

10․ Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի

հավասարություն.

ա)

-7 + 5 = –2,

բ) –10 + 4 = –6,

գ) –50 + 30 = 20,

Լրացուցիչ

• Տարին  ամենաշատը  քանի՞  կիրակի օր կարող է ունենալ։

Տարի ամենաշատը ունի 52 օր

• Ժամը քանիսն է հիմա, եթե օրվա ավարտին մնացել է 2 անգամ քիչ ժամանակ, քան անցել է։

1. 24 : 3 x 2=16

Պատասղան 16 է:

• Երկու հոգի հեռախոսով զրուցում էին․-Այսօր հինգշաբթի է,-ասաց նրանցից մեկը։-Ո՛չ, այսօր ուրբաթ է, ասաց մյուսը։Զարմանալի է, սակայան նրանք երկուսով էլ ճիշտ էին։ Ինչպե՞ս բացատրել։

Նրանք խոսում են ժամային գոտու տարբերություն ունեցող վայրերից:

Հայաստանում գտնողը խոսում է հինգշաբթի ժամը 22.00 — արևելքում բնակվող բնակիչը խոսում է ուրբաթ ժամը 4:00

• Վեց  9-ի օգնությամբ ստացեք 100։

999-99 : 9=100

• Հինգ 3-ով ստացեք 37:

1. 333:3=111 111 : 3=37

• Ճամփորդը ընկավ մի այնպիսի կղզի, որտեղ ապրողների  մի մասը  ճշտախոս է, մյուս մասը՝ ստախոս։ Մտնելով մի տուն՝  նա հանդիպեց  կղզու բնակիչներից մի քանիսին  և հարցրեց, թե նրանցից քանիսն են ստախոս։-Մեզանից  գոնե մեկը  ստախոս է, պատասխանեց  բնակիչներից մեկը։Ո՞վ է պատասխանողը․ ստախո՞ս, թե՞ ճշտախոս։ Իմ կարծիքով ստախոսը:

1) Կատարե՛ք գումարում.

ա) -4+ 1=- 3

բ) –17 + 13= — 4

գ) -12 + 15= + 3

դ) –16 + 14 = -2

2) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+4) + (+2)=+6

բ) (–17) + (–3)= — 20

գ) (+1) + (+5)= +6

դ) (–16) + (–4)= -20

ե) (–18) + (–22)= -40

զ) (–28) + (–42)= — 70

Է)(+14) + (+26) = +40

3) Գումարե՛ք հետեւյալ թվերը.

ա) –17, +7 և –3 = 1. -10 2. -13

գ) +7, +3 և –4= -6

ե) +23, –40 և +6= 1. -17 2. -11

բ) –18, +11 և –10= 1. -7  2. -17

դ) +18, –27 և –5= 1. -9  2. -14

զ) –29, +40 և +30= 1. +11   2.  +41

4) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի

հավասարություն.

ա) -3 + 2 = –1, դ) -19 + 8 = –11, է) 5 + -2 = 3,

բ) –1 + -5 = –6, ե)‹ -10›+ -2 = –12, ը) 2 + 18 = 20,

գ){ –5} +{ -5} = –10, զ) -15 + 20 = -5, թ) –15 + 4 = –11։

5) Գումարե՛ք հետեւյալ թվերը.

ա) –3, –9 և –5=1/ 12 2. -17

գ) –11, –7 և–12  1.  -18  2.  -30

ե) –21, –3 և –18= 1. — 18  2. -36

բ) –1, –20 և –8= 1. — 19  2. — 30

դ) –6, –9 և –10,   1. — 15   2.  -25

զ) –4, –15 և –25 = 1.  -19  2.  -44

6) Թիվը ներկայացրե՛ք երկու բացասական գումարելիների գումարի տեսքով.

ա) –30, բ) –25, գ) –62, դ) –50, ե) –38։

1. [-29] + [ — 1]= -30
2. [-20] +  [ — 5] =- 25
3. [ — 10]  + [ — 52] =-62
4. [-20]   + [ — 30] = -50
5. [-29]  + [ — 9]= -38